Garsthuizen: Informatie.

Garsthuizen (Gronings: Gaasthoezen) is een klein dorp in de gemeente Loppersum in de provincie Groningen in Nederland. Het ligt vrijwel aan de Eemshavenweg. Het dorp telt slechts 237 inwoners (meting 1-1-2011). Inwoners van Garsthuizen zijn voor de eerste levensbehoeften aangewezen op Loppersum of Uithuizen.

De naam van het dorp is waarschijnlijk afgeleid van gras, hoewel ook genoemd wordt dat Garst betrekking heeft op op gars of geestgronden. Dat kan samenhangen met de oorsprong van het dorp. Het is ontstaan aan de rand van de boezem van de voormalige Fivel. Monniken van de abdij Feldwerth legden het Garsthuizer voorwerk aan. Daar vormde zich uit een kwelder en mogelijk ook een aantal wierden een dijk waarop het dorp waarschijnlijk is ontstaan.

Het dorp heeft een karakteristiek uiterlijk en er is veel groen in en om het dorp. De knotwilg is een bijzonder kenmerk van Garsthuizen. Binnen de bebouwde kom staan ongeveer 90 woningen. Er is geen plan of mogelijkheid dat er nog nieuwe woningen bijgebouwd mogen worden. Slechts vernieuwen van bestaande woningbouw wordt toegestaan. Het dorp ligt pal aan de N46 (Groningen – Eemshaven) en op een afstand van ongeveer 18 (auto)minuten vanaf Groningen.

Het dorp heeft een kerk uit 1872. Eerder stond er een grotere kerk uit de middeleeuwen, maar die is in 1871 gesloopt. De huidige kerk is gesloten en raakt erg in verval. Ten zuiden van het dorp staat de karakteristieke koren- en pelmolen De Hoop.

Er waren 2 borgen. De Walkumaborg (de Oude Wielkam) was ingesloten tussen Nieuwstad en Symensoord. Deze borg moet in de dagen van de Vetkopers en Schieringers zijn afgebroken en na 1400 zijn herbouwd op de plaats waar nu de boerderij de Karshof zich bevindt aan de Karshofweg. In de 17e eeuw woonde daar de familie Cather. De borg werd toen de Catershof genoemd en uiteindelijk verbasterd tot Karshof zoals het nu heet.

De andere borg in Garsthuizen was de Dijkumerborg. Dit was een ‘steenhuis’ en moet reeds hebben bestaan in de 14e eeuw. De Dijkumerborg lag ten oosten van het dorp. De (straat-)naam Dijkumerweg herinnert er nog steeds aan.

Er zijn in Garsthuizen 2 molens geweest, waarvan molen De Hoop aan de Smydingheweg nog altijd bestaat. Dit is een koren en pelmolen. Het is inmiddels de 3e molen die op deze plek staat en de laatste dateert van 1839. De ander molen was een zogenaamde roggemolen en stond in het buurtje Meulenhorn ter hoogte van de Smydingeweg 22.